5.1.1 Η επέκταση στην Ανατολή
Μετά το τέλος του Β’ Καρχηδονιακού πολέμου η Ρώμη παρεμβαίνει στις υποθέσεις και τα προβλήματα του ελληνιστικού κόσμου.
Οι μόνοι αξιόλογοι ηγέτες που είχε να αντιπαραθέσει ο Ελληνισμός απέναντι στη Ρώμη ήταν: ο Φίλιππος Ε΄ ο βασιλιάς της Μακεδονίας, στην κυρίως Ελλάδα και ο ΑντίοχοςΓ’, ο βασιλιάς της Συρίας, στον ασιατικό χώρο.
Ο πόλεμος κατά του Φιλίππου Ε’ (200-197 π.
Χ.
).
Οι Ρωμαίοι, με συμμάχους τους Αιτωλούς, μετά από τριετείς προσπάθειες αντιμετώπισαν το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Ε’ στην τοποθεσία Κυνός Κεφαλαί της Θεσσαλίας (197 π.
Χ.
).
Το βασίλειο της Μακεδονίας απώλεσε σημαντικές κτήσεις στην Ιλλυρία και τον Ελλήσποντο, ενώ παράλληλα κατέβαλε μεγάλη πολεμική αποζημίωση.
Την επόμενη χρονιά ο νικητής του Φιλίππου Ε’, ύπατος Φλαμινίνος, ήρθε στην Ισθμία και κήρυξε την ανεξαρτησία των ελληνικών πόλεων.
Ήταν η αποτελεσματικότερη πολιτική πράξη που εξυπηρετούσε εκείνη τη στιγμή τα ρωμαϊκά σχέδια.
Ο πόλεμος κατά του Αντιόχου Γ (192-190 π.
Χ.
).
Ο βασιλιάς της Συρίας Αντίοχος Γ’, μετά την ήττα του συμμάχου του Φιλίππου Ε’, προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία επεκτείνοντας τα όρια των κτήσεων του βασιλείου του.
Έτσι κατέλαβε μέρος της Μ.
Ασίας, τη Θράκη, και αποβιβάστηκε στη Θεσσαλία (192 π.
Χ.
) με σκοπό να αποκρούσει τους Ρωμαίους.
Οι Ρωμαίοι, ωστόσο, αφού συνασπίστηκαν με την Αχαϊκή συμπολιτεία, το βασίλειο της Περγάμου, τη Ρόδο και το βασίλειο της Μακεδονίας, κατόρθωσαν να τον αντιμετωπίσουν στις Θερμοπύλες.
Το τελικό κτύπημα κατά του Αντίοχου Γ’ έδωσαν στη Μαγνησία του Μαιάνδρου, αφού αποβίβασαν σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις στη Μ.
Ασία.
Ο νικημένος βασιλιάς της Συρίας υποχρεώθηκε να υπογράψει ταπεινωτική συνθήκη ειρήνης.
Ένας από τους όρους της ήταν και η παράδοση του καρχηδόνιου στρατηλάτη, Αννίβα, ο οποίος μετά την ήττα του από τους Ρωμαίους κατά το Β’ Καρχηδονιακό πόλεμο (201 π.
Χ.
) φιλοξενούνταν στην αυλή των Σελευκιδών.
Ο Αννίβας, για να αποφύγει τη σύλληψη, κατέφυγε στην αυλή του βασιλιά της Βιθυνίας Προυσία, όπου και αυτοκτόνησε, όταν κινδύνευσε να πέσει στα χέρια των Ρωμαίων.
Ο πόλεμος κατά του Περσέα (171-168 π.
Χ.
).
Τον Φίλιππο Ε’ στο θρόνο της Μακεδονίας διαδέχτηκε ο γιος του, ο Περσέας, που κληρονόμησε από τον πατέρα του το μίσος κατά των Ρωμαίων.
Οι προετοιμασίες όμως του Περσέα για την αντιμετώπιση των Ρωμαίων προδόθηκαν.
Η Ρώμη έστειλε εναντίον του τον ύπατο Αιμίλιο Παύλο, ο οποίος τον νίκησε στην Πύδνα (168 π.
Χ.
)1.
Η Μακεδονία, μετά την ήττα του Περσέα, έγινε ρωμαϊκή επαρχία.
Η Ήπειρος, που βοήθησε τον Περσέα, υπέστη μεγάλες καταστροφές· εβδομήντα πόλεις της ισοπεδώθηκαν και περίπου εκατόν πενήντα χιλιάδες άνθρωποι αιχμαλωτίστηκαν και πουλήθηκαν ως δούλοι.
Η Αχαϊκή συμπολιτεία, σύμμαχος της Ρώμης, υποχρεώθηκε να παραδώσει χίλιους επιφανείς άνδρες ως ομήρους, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στη Ρώμη.
Ανάμεσά τους ήταν και ο ιστορικός Πολύβιος ο Μεγαλοπολίτης.
Η υποταγή της Μακεδονίας, της κυρίως Ελλάδας και της Περγάμου.
Μετά από μια εικοσαετία, οι Έλληνες έδωσαν τους τελευταίους αγώνες κατά των Ρωμαίων.
Στη Μακεδονία εμφανίστηκε κάποιος που ονομαζόταν Ανδρίσκος.
Αυτός διέδιδε τη φήμη ότι ήταν γιος του Περσέα και αυτοαποκαλούνταν Φίλιππος.
Κατόρθωσε να ξεσηκώσει τους Μακεδόνες και να συγκεντρώσει λίγες δυνάμεις.
Η Ρώμη έστειλε τον ύπατο Καικίλιο Μέτελλο και τον αντιμετώπισε.
Η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Θεσσαλία και η νότια περιοχή της Ιλλυρίας αποτέλεσαν οριστικά ενιαία ρωμαϊκή επαρχία με το όνομα Μακεδονία (148 π.
Χ.
).
Την επόμενη χρονιά ο Καικίλιος Μέτελλος αντιμετώπισε το στρατηγό της Αχαϊκής συμπολιτείας Κριτόλαο στη Σκάρφεια της Λοκρίδας (147 π.
Χ.
) και υπέταξε την κεντρική Ελλάδα.
Ο επίλογος γράφτηκε κοντά στον Ισθμό, όπου στην τοποθεσία Λευκόπετρα ο ύπατος Μόμμιος νίκησε το στρατηγό της Αχαϊκής συμπολιτείας Δίαιο και στη συνέχεια στράφηκε κατά της Κορίνθου, την οποία κατέστρεψε από τα θεμέλια (146 π.
Χ.
).
Έτσι υποτάχθηκε όλη η Ελλάδα στους Ρωμαίους.
Η κατάληψη των υπόλοιπων ελεύθερων χωρών στην Ανατολή ήταν θέμα χρόνου.
Στη Μ.
Ασία ο βασιλιάς της Περγάμου Άτταλος Γ΄, όταν πέθανε το 133 π.
Χ.
, κληροδότησε το βασίλειο του στο ρωμαϊκό λαό.
Με τον τρόπο αυτό οι Ρωμαίοι μετά από λίγο έγιναν κύριοι του μεγαλύτερου μέρους της Μ.
Ασίας, δημιουργώντας εκεί μια νέα επαρχία, την Ασία.
Τα ελληνιστικά βασίλεια των Σελευκιδών και των Πτολεμαίων, αφού εξαντλήθηκαν από δυναστικές έριδες μέχρι τα τέλη του 1ου αι.
π.
Χ.
, τελικά υπέκυψαν στους Ρωμαίους.
"